کاربرگ 14-5 فرم موشکافی عوارض جانبی داروی اضطراب و افسردگی من

علائم	شنبه	یکشنبه	دوشنبه	سه شنبه	چهارشنبه	پنجشنبه	جمعه
بی قراری							.
خستگی							.
سرخوشی بی دلیل							.
مشکلات بینایی							.
بی حسی							.
یبوست							.
بی خوابی (یا حتی احساس نیاز کم به خواب)							.
لرزش							.
اسهال							.
تغییر شدید خلق و خوی بدون دلیل							.
افزایش اضطراب							.
خشکی دهان							.
سردرد							.
مشکلات جنسی							.
حالت تهوع یا ناراحتی معده							.
بی عاطفگی بیش از حد							.
مشکلات حافظه							.
تغییرات وزن (هفته ای یکبار)							.
تغییر در اشتها (کم یا زیاد)							.
تپش تند قلب							.
بثورات پوستی							.
تعرق							.
سرگیجه							.
احساس هیجان							.
مشکلات ادرار  (زیاد یا کم)							.
انقباض عضلانی							.
کابوس							.
تورم پا یا دست							.
هر تغییر عاطفی/بدنی یا غیرمنتظره دیگر را نیز ذکر کنید.

نکته!

شما همیشه گزینه ای از چند درمان جایگزین برای افسردگی و اضطراب دارید. بسیاری از مردم برای ناراحتی‌های عاطفی جزئی از گیاهان و مکمل‌ها استفاده می‌کنند و پزشک شما می‌تواند گزینه‌هایی را برای افسردگی شدید به شما پیشنهاد دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد جایگزین های دارو به کتب، سایتها و متخصصین مربوطه مراجعه کنید.

آنچه که چاوش از دنیای روان برداشت کرده (عوارض جانبی داروی اضطراب و افسردگی) 

مهارکننده‌های بازجذب سروتونین با نام مخفف اس‌اس‌آرآی‌ها (SSRIs)

مهارکننده‌های بازجذب سروتونین بر روی سروتونین که یک انتقال دهنده عصبی است و در بسیاری از موارد از جمله خلق و خوی شما نقش دارد تأثیر می‌گذارد. انتقال دهنده‌های عصبی به عنوان پیام رسان‌های شیمیایی در بدن شما عمل می‌کنند. زمانی که مغز شما سروتونین آزاد می‌کند، مقداری از آن برای برقراری ارتباط با سلول‌های دیگر استفاده می‌شود و بخشی دیگر به سلول آزادکننده آن بر می‌گردد. SSRI‌ها میزان سروتونین را که به سلول آزاد کننده آن برمی‌گردد کاهش می‌دهند و مقدار بیشتر آن را در مغز شما برای برقراری ارتباط با سلول‌های دیگر می‌گذارد. متخصصان هنوز درباره نقش سروتونین در افسردگی به طور کامل مطمئن نیستند. اما بسیاری بر این باورند که کمبود این ماده نقش بسزایی در ابتلا به افسردگی دارد.

داروهای مهارکننده‌های بازجذب سروتونین: سیتالوپرام (Celexa)،  اس سیتالوپرام (لکساپرو)، پاروکستین (پاکسیل، پکسوا)، فلوکستین (پروزاک)، فلووکسامین، سرترالین (زولوفت).

نکته: داروهای مهارکننده بازجذب سروتونین موثرترین دارو برای درمان افسردگی ماژور هستند اما این داروها برای مشکلات روانی دیگر نیز کاربرد دارند که در زیر به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم: اختلال افسردگی فراگیر، اختلال وحشت، اختلال اضطراب اجتماعی، اختلال دیسفوریک پیش از قاعدگی، اختلال اضطراب پس از سانحه، اختلال اضطراب فکری عملی. 

عوارض معمول قرص‌های بازدارنده بازجذب سروتونین: سردرد، حالت تهوع، مشکلات خواب، سرگیجه، اسهال، ضعف و خستگی، اضطراب، ناراحتی معده، خشکی دهان، مشکلات جنسی مانند بی‌میلی جنسی، اختلال در نعوظ یا مشکلات انزال.

نکته‌: SSRI ها بیشتر از سایر قرص‌های ضدافسردگی باعث ایجاد مشکلات جنسی می‌شوند. آن‌ها همچنین می‌توانند اشتها را افزایش دهند و به طور بالقوه منجر به افزایش وزن شوند.

_________________________________________________________

مهارکننده‌های بازجذب سروتونین – نوراپی‌نفرین (SNRIs): مانند مهارکننده‌های بازجذب سروتونین قرص‌های SNRIs برای درمان افسردگی ماژور تجویز می‌شوند. مشابه SSRI ها، SNRI ها از سلول‌های مغز شما در جذب مجدد انتقال دهنده‌های عصبی خاص جلوگیری می‌کنند. با این کار مقدار بیشتری در مغز شما برای برقراری ارتباط با سلول‌های دیگر باقی می‌ماند.در رابطه با SNRIs انتقال دهنده‌های عصبی تحت تاثیر سروتونین و نوراپی نفرین هستند.

مهارکننده‌های بازجذب سروتونین – نوراپی‌نفرین عبارت‌اند از: دزونلافاکسین، دولوکستین (Cymbalta)، لوومیلناسیپران (فتزیما)، ونلافاکسین (Effexor XR).

نکته: این داروها علاوه بر درمان اختلال افسردگی ماژور، می‌توانند آسیب عصبی ناشی از دیابت، فیبرومیالژیا و اختلال اضطراب فراگیر را درمان کنند.

عوارض جانبی مهارکننده‌های بازجذب سروتونین – نوراپی‌نفرین (SNRIs): سردرد، حالت تهوع، بی‌خوابی، خشک شدن دهان، سرگیجه، از دست دادن اشتها، یبوست، مشکلات جنسی مانند بی‌میلی جنسی، اختلال در نعوظ یا مشکلات انزال، ضعف و خستگی، تعریق.

نکته: (SNRIs)‌ها نیز می‌توانند باعث مشکلات جنسی شوند اما نه به اندازه (SNRIs). برخی از افرادی که این داروها را مصرف می‌کنند ممکن است متوجه اضافه وزن شوند اما در رابطه با این داروها کاهش وزن بیشتر اتفاق می‌افتد. در بعضی موارد، افرادی که از SNRI استفاده می‌کنند ممکن است متوجه افزایش فشار خون شوند.

_________________________________________________________

داروهای ضدافسردگی سه حلقه‌ای (TCA): داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای از قدیمی‌ترین داروهای ضدافسردگی هستند. این داروهای ضدافسردگی مانند SNRI ها، به افزایش سطح نوراپی نفرین و سروتونین مغز کمک می‌کنند. اما آن‌ها همچنین اثرات انتقال دهنده عصبی دیگری به نام استیل کولین را کاهش می‌دهند. این داروها به دلیل تاثیری که بر استیل کولین می‌گذارند خطر بروز برخی عوارض جانبی را افزایش می‌دهد. در نتیجه، TCA ها معمولاً فقط در صورتی که SSRI و SNRI برای شما جوابگو نباشد توسط پزشک تجویز می‌شوند.

از داروهای ضدافسردگی سه حلقه‌ای می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: می تریپتیلین (الاول)، کلومیپرامین (آنافرانیل)، دسیپرامین (نورپرین)، دوکسپین ایمی پرامین (توفرانیل)، نورتریپتیلین (پاملور).

نکته: علاوه بر درمان افسردگی، این داروها برای درمان سایر اختلالات روانی نیز کاربرد دارند که در زیر به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم: درد عصبی ناشی از زونا، آسیب عصبی ناشی از دیابت، اختلال اضطراب اجتماعی، فیبرومیالژیا، سردرد میگرنی، شب ادراری در کودکان.

عوارض داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای: سردرد، خشکی دهان، تاری دید، مشکلات گوارشی، مانند ناراحتی معده، حالت تهوع و یبوست، سرگیجه، مشکلات خواب، مشکلات حافظه، خستگی، افزایش وزن، مشکلات جنسی مانند میل جنسی کم، اختلال در نعوظ یا مشکلات انزال، مشکل در ادرار، تپش قلب، تعریق.

نکته: عوارض جانبی TCA ها مشابه SSRI ها و SNRI ها است، اما معمولاً بیشتر اتفاق می‌افتد و می‌تواند آزار دهنده‌تر باشد. داروهای افسردگی سه حلقه‌ای عوارض جانبی خاصی نیز ایجاد می‌کنند که این عوارض عبارت‌اند از خشکی دهان، تاری دید، یبوست، مشکلات ادراری، افزایش وزن و خواب آلودگی. در موارد نادر، TCA همچنین می‌تواند باعث عوارض جانبی بالقوه خطرناک مرتبط با قلب شود، مانند فشار خون پایین هنگام ایستادن، فشار خون بالا، ضربان قلب غیر طبیعی یا آریتمی.

_________________________________________________________

مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز با نام اختصاری MAOI: مانند داروهای ضدافسردگی سه حلقه‌ای مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز از قدیمی‌ترین داروهای ضدافسردگی هستند. امروزه دیگر از این داروها برای درمان افسردگی استفاده نمی‌شود اما اگر سایر داروها برای شما مناسب نباشد روانپزشک شما این داروها را برای شما تجویز می‌کند. MAOI با جلوگیری از تجزیه برخی انتقال دهنده‌های عصبی در بدن شما کار می‌کنند. و باعث افزایش سطح سروتونین، نوراپی نفرین و دوپامین در بدن می‌شوند.

داروها: ایزوکربوکسازید (مارپلان)، فنلزین (ناردیل)، ترانیل پرومین (Parnate) و سلژیلین (Eldepryl ، Emsam) از مونوآمین اکسیداز هایی هستند که اغلب توسط روانپزشک تجویز می‌شوند. علاوه بر افسردگی، از برخی MAOI ها برای سایر اختلالات روانی و بیماری‌ها نیز استفاده می‌شود. از فنلزین و ترانیل سیپرومین گاهی اوقات برای درمان اختلال وحشت و اضطراب اجتماعی استفاده می‌شود. سلژیلین معمولا برای بیماری پارکینسون تجویز می‌شود.

عوارض مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز: فشار خون پایین، حالت تهوع، سردرد، خواب آلودگی، سرگیجه، خشکی دهان، افزایش وزن، دل درد، گیجی، اسهال، آبریزش بینی، مشکلات جنسی مانند میل جنسی کم، اختلال در نعوظ یا مشکلات انزال.

نکته: MAOI  بیشتر از سایر داروهای ضد افسردگی باعث کاهش فشار خون می‌شوند. این داروها همچنین می توانند با غذاهای حاوی تیرامین تداخل داشته و فشار خون را به طور خطرناکی بالا ببرند.

_________________________________________________________

مهارکننده بازجذب و آنتاگونیست سروتونین SARI :SARI همچنین به عنوان تعدیل کننده سروتونین یا داروهای ضد افسردگی فنیل پیپرازین شناخته می‌شوند. آن‌ها بعضاً قرص‌های ضد افسردگی غیرمعمول در نظر گرفته می‌شوند، زیرا عملکرد متفاوتی دارند. SARI می‌تواند به درمان افسردگی، اضطراب و اختلال وحشت کمک کنند. همانند اکثر داروهای ضد افسردگی، SARI به افزایش میزان سروتونین و گاهی اوقات سایر انتقال دهنده‌های عصبی در مغز شما کمک می‌کند. اما این داروها این کار را به روش‌های مختلف از سایر داروهای ضد افسردگی انجام می‌دهند.

داروها: نفازودون و ترازودون در این دسته از داروهای ضدافسردگی قرار می‌گیرند.

عوارض جانبی مهارکننده بازجذب و آنتاگونیست سروتونین: خواب آلودگی، خشکی دهان، سردرد، سرگیجه، حالت تهوع، خستگی، استفراغ، تاری دید، اسهال، یبوست، فشار خون پایین، احساس گیجی.

نکته: بسیاری از افرادی که از SARI استفاده می‌کنند خواب آلودگی و بی‌رمقی را تجربه می‌کنند. این امر موجب می‌شود که این داروها گزینه خوبی برای افراد مبتلا به اختلال بی‌خوابی باشد خصوصاً اگر افسردگی نیز داشته باشند.

_________________________________________________________

داروهای ضدافسردگی غیر معمول: برخی از داروهای ضدافسردگی به دلیل نحوه عملکرد آن‌ها در هیچ یک از گروه‌های بالا قرار نمی‌گیرند و به همین دلیل به آن‌ها داروهای ضدافسردگی غیرمعمول گفته می‌شود.

بوپروپیون (Wellbutrin): برخلاف اکثر داروهای ضد افسردگی، بوپروپیون باعث افزایش سروتونین نمی‌شود. در عوض، برای افزایش نوراپی نفرین و دوپامین کار می‌کند و گاهی اوقات به عنوان یک مهارکننده جذب مجدد نوراپی نفرین-دوپامین طبقه بندی می‌شود. بوپروپیون علاوه بر اینکه برای افسردگی تجویز می‌شود، بلکه به افراد در ترک سیگار نیز کمک می‌کند.

از عوارض جانبی این دارو: می‌توان به مشکلات خواب، سردرد، تحریک پذیری، خشکی دهان، یبوست، از دست دادن اشتها، کاهش وزن، حالت تهوع، استفراغ، تعریق سرگیجه و اضطراب اشاره کرد.

نکته: در مقایسه با سایر داروهای ضد افسردگی، بوپروپیون کمتر باعث افزایش وزن می‌شود. بوپروپیون همچنین کمتر باعث مشکلات جنسی می‌شود. در نتیجه، گاهی اوقات در کنار سایر داروهای ضد افسردگی برای کاهش عوارض جانبی آن‌ها تجویز می‌شود. اما بیشتر از برخی دیگر از داروهای ضد افسردگی باعث بی‌خوابی و اضطراب می‌شود. در موارد نادر، بوپروپیون می‌تواند باعث تشنج شود، به خصوص هنگامی که در دوزهای بالا تجویز شود.

ویلازودون: ویلازودون اثرات سروتونین را در مغز افزایش می‌دهد به روش‌های مشابه و متفاوت از SSRI ها. 

از عوارض شایع ویلازودون می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: اسهال، حالت تهوع، سرگیجه،خشکی دهان، مشکلات خواب، استفراغ.

نکته: ویلازودون مانند بسیاری دیگر از داروهای ضدافسردگی باعث افزایش وزن می‌شود. برخی از افرادی که از ویلازودون استفاده می‌کنند با مشکلات جنسی از جمله بی‌میلی جنسی و اختلال در نعوظ روبه‌رو می‌شوند. اما عوارض جنسی این دارو از سایر داروهای ضد افسردگی کمتر است.

ورتیوکستین: گاهی اوقات به ورتیوکستین داروی چندحالته گفته می‌شود. این دارو تا حدودی مانند SSRI عمل می‌کند، اما اثرات اضافی بر روی سطح سروتونین دارد. 

از عوارض شایع ورتیوکستین می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: مشکلات جنسی، مانند مشکلات ارگاسم یا انزال، حالت تهوع، اسهال، سرگیجه، خشکی دهان، یبوست، استفراغ.

نکته: این دارو نسبت به سایر داروهای ضدافسردگی مشکلات جنسی بیشتری ایجاد می‌کند. اما کمتر از سایر قرص‌های ضدافسردگی باعث افزایش وزن می‌شود.